Op zo’n beetje alle toetsinstrumenten is tegenwoordig de mogelijkheid tot het gebruiken van MIDI aanwezig. Maar wat is MIDI nou eigenlijk? En waarvoor wordt het zoal gebruikt? Is het alleen voor de professionele muzikant of heb je er als beginner ook iets aan? We leren je graag wat meer over waar MIDI vandaan komt en geven antwoorden op veel voorkomende vragen.

Het woord MIDI is een afkorting voor ‘Musical Instrument Digital Interface’, ofwel ‘Digitale interface voor muziekinstrumenten’.

Wanneer we spreken over MIDI hebben we het eigenlijk over gebruik maken van het MIDI protocol. Het is een populaire misvatting dat MIDI iets te maken heeft met de klanken van een instrument of audio. Feitelijk is MIDI een standaardisering die gebruikt kan worden om twee afzonderlijk fysieke, of softwarematige, entiteiten met elkaar te laten communiceren (veelal op muzikale basis).

Wanneer een instrument kan communiceren via MIDI herkennen we dat vaak aan de aanwezigheid van één, twee of drie DIN-connectoren. Deze 5-pins connectoren zijn, in deze gevallen, vaak gemarkeerd als MIDI IN of MIDI OUT.

Voor een tweeweg verbinding dienen twee MIDI kabels gebruikt te worden om de MIDI OUT op apparaat A te verbinden met de MIDI IN van apparaat B en vice versa.

Om het mogelijk te maken om meerdere apparaten achter elkaar aan te sluiten is er in veel gevallen ook een MIDI THRU poort aanwezig. Deze poort combineert het signaal dat binnenkomt op het apparaat met de commando’s die door het apparaat zelf worden gegenereerd en stuurt deze gezamenlijk naar buiten op de THRU-poort.

Ondanks dat bij MIDI al snel wordt gedacht aan de kenmerkende ronde connectoren is MIDI niet afhankelijk van deze specifieke connectoren. Het communiceren vindt in de praktijk tegenwoordig vaak plaats via een USB-verbinding. Wanneer een apparaat enkel voorzien is van DIN-connectoren, maar de wens is om deze bijvoorbeeld te bedienen via een moderne computer zijn er conversiemiddelen beschikbaar die het signaal omzetten naar USB.

Via bluetooth is het zelfs mogelijk om MIDI commando’s draadloos te versturen tussen apparaten.

De MIDI standaard omschrijft in de officiële specificatie een aantal standaard boodschappen die verstuurd kunnen worden middels 16 kanalen tussen verschillende apparaten. Deze boodschappen zijn onder te brengen in twee categorieën. 

Kanaal specifieke boodschappen

• NOTE ON wordt verzonden wanneer een toets wordt ingedrukt
• NOTE OFF wordt verzonden wanneer een toets wordt losgelaten
• Control Change wordt verzonden wanneer bijvoorbeeld een parameter zoals ‘Filter cutoff’ wordt gewijzigd
• Program Change wordt verzonden wanneer een andere patch wordt geladen. Bijvoorbeeld een specifieke klank op een synthesizer of keyboard
• Pitch Bend wordt verzonden wanneer een wijziging plaats vindt aan het ‘Pitch Bend’ wiel
• After Touch wordt verzonden wanneer een toets verder wordt ingedrukt dan de initiële actie

Globale boodschappen

• System Exclusive bevat informatie over het apparaat dat de commando’s verstuurd. Zoals bijvoorbeeld de naam van de fabrikant of het apparaat zelf
• System Timecode communiceert de tijdcode en kan gebruikt worden om verschillende apparaten qua tijd te synchroniseren

Zo’n 35 jaar na de originele introductie van MIDI staat het originele 1.0 protocol nog steeds zijn mannetje in de muziekindustrie. In 2020 werd, na vele jaren van discussie, toch de 2.0 variant gepresenteerd (wederom op NAMM). Deze update maakt van MIDI een tweeweg protocol en brengt allerlei verbeteringen met betrekking tot precisie en timing.

MIDI-bestanden zijn te herkennen aan de bestandsextensie MID. Deze bestanden zijn een verzameling MIDI boodschappen welke in tijd verdeeld worden middels een tijdsinterval. Hierdoor kunnen melodieën, ritmes en volwaardige composities opgeslagen worden in een relatief klein formaat.

MIDI-bestanden zijn, net als het protocol, gestandaardiseerd en zijn dus door een grote collectie apparaten leesbaar. Hoe de muziek klinkt, is afhankelijk van het apparaat dat het MIDI-bestand uitleest. Aangezien MIDI geen audio-informatie bevat, bepalen de klanken van het apparaat hoe de noten worden weergegeven.

Om ervoor te zorgen dat de klanken toch enigszins een lijn kennen werd er ook een standaard ontwikkeld die beschrijft welke klank hoort bij iedere “Program Change” waarde. Deze standaard staat bekend als General MIDI. Apparaten welke compatible zijn met General MIDI hebben een identieke lijst met instrumenten. Instrument 57 staat bijvoorbeeld gemarkeerd als een trompet. Ondanks dat het type instrument vastligt, is de klank voor ieder apparaat nog steeds uniek.

Buiten dat veel toetsinstrumenten tegenwoordig in staat zijn om te fungeren als MIDI controller worden er ook specifieke MIDI controllers geproduceerd door merken als Arturia en Native instruments. Veelal zijn deze controllers geoptimaliseerd om gebruikt te worden met specifieke software.

Niet alle MIDI controllers zijn voorzien van een klavier. Controllers kunnen ook specifieke doelen dienen. Zoals het maken van drumbeats, het bedienen van virtuele faders en andere bedieningselementen.

Om MIDI op te nemen en te verwerken op een computer wordt gebruik gemaakt van MIDI Sequencing software. Deze pakketten werken op basis van een tijdlijn en kunnen daarop MIDI informatie opslaan en laten bewerken door de gebruiker.

In 1983 (hetzelfde jaar als de officiële release van het MIDI protocol) brachten Manfred Rürup en Karl ‘Charlie’ Steinberg samen de allereerste softwarematige MIDI sequencer op de markt: Steinberg Cubase. Zo'n 35 jaar later is Cubase nog steeds één van de grootste spelers op het gebied van sequencing software. Cubase wordt dan ook, dankzij zijn vroege adaptatie, gezien als één van de 'godfathers' van de elektronische muziek.

Natuurlijk is Cubase niet de enige speler op de markt. Veel Apple-gebruikers zullen bekend zijn met Logic (of zijn kleine broertje Garageband). Maar ook Fruity Loops en Ableton Live zijn belangrijke spelers als het gaat om MIDI Sequencing.

Kort samengevat: MIDI is één van de grootste ontwikkelingen in het werken met elektronische muziek en elektronische muziek zelf. Door de introductie van MIDI 2.0 zal de naam ook nog geruime tijd een rol blijven spelen in deze markt. Meer weten over MIDI, of hoe jij het kunt gebruiken? Neem gerust contact op met één van onze productspecialisten. Zij helpen je graag op weg!